Utrzymać oddech

Przyszła nagle. Nieproszona. Nie spytała, czy może. Rozgościła się i została. Rozpędzona machina świata nastawiona na rozwój zwolniła, ba – nawet ostro zahamowała! Człowiek wstrzymał oddech. Nastąpiła cisza i chwilowa pustka. Ulice miast opustoszały. Można było się spotkać z samym sobą. Pandemia – ona zmieniła rytm pracy i nasze postrzeganie świata. Po pierwszym szoku zaczęła się walka z wrogiem, którego przecież nie było widać…
„Utrzymać oddech” to opowieść o bohaterze zbiorowym. To historia nie tylko o walce o każde pojedyncze życie, ale i batalii o przetrwanie zakładów górniczych. O być albo nie być wszystkich, którzy z branżą wydobywczą są związani. Kopalnia nie może się zatrzymać. Tu lockdown nie jest możliwy. Dlatego codziennością stały się dystans, dezynfekcja, maseczki; badania, wymazy, profilaktyka; plastikowe rękawiczki, testy, wymazobusy. Potem przyszedł czas na refleksję: jak długo to potrwa?
Co się z nami stanie później? Co epidemia zmieni w nas samych? Czy odnajdziemy w sobie spokój na nowo?"

Aneta Czarnocka-Kanik

Kuratorzy

Image

Arkadiusz Gola

Arkadiusz Gola Doktorant i pedagog Instytutu Kreatywnej Fotografii Uniwersytetu Śląskiego w Opawie (Czechy). Zajmuje się fotografią dokumentalną, przede wszystkim rejestrując zmiany zachodzące w społeczeństwie na Górnym Śląsku po 1989 roku. Szczególnie interesują go miejsca związane z przemysłem ciężkim, który w Polsce pod koniec XX wieku w Polsce znacznie się skurczył. Jako fotoreporter prasowy pracuje od 1991 roku, od 1996 roku - w redakcji „Dziennika Zachodniego”. Jego zdjęcia znajdują się w zbiorach muzeów w Sosnowcu, Rudzie Śląskiej, Katowicach, Zabrzu, Krakowie, czeskim Ołomuńcu i francuskim Nord- Pas-de-Calais. Jest członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików, autorem książek: Poziom na dwa łamy, Ludzie z węgla, Nie muszę wracać…, Stany graniczne, Ogrodowa 1, Nieznany dworzec, Królestwo niebieskie. Swoje prace wystawiał w kraju i za granicą (Czechy, Francja, Niemcy, Belgia, Słowacja). Mieszka w Zabrzu.

Górnicze
kapsuły pamięci

To, że niemal każdy fotografujący Śląsk chce mieć w swoim archiwum zdjęcia górników, wcale nie oznacza, że ta tematyka w fotografii dokumentalnej jest wyczerpana. Wręcz przeciwnie, już samo wejście na teren kopalni, zjazd i fotografowanie w ekstremalnie trudnych warunkach przysparzają nie lada trudności, stąd mało kto decyduje się na podjęcie wysiłku, gdy zamierzony efekt jest niepewny. Dlatego z uwagą śledzę każdy zestaw fotografii, który poszerza tematykę górnictwa. Z radością przyjąłem propozycję kuratorowania wystawie i katalogowi autorstwa Anety Czarnockiej-Kanik, Macieja Kanika i Michała Kaczorka, trójki autorów związanych ze Stowarzyszeniem Jastrzębski Klub Fotograficzny „Niezależni”. Rolą dokumentalisty jest reagowanie na rzeczywistość, dostrzeganie zmian, wreszcie ich interpretowanie, a to wszystko powinno zmaterializować się w formie konkretnych fotografii. Tak stało się z udziałem Anety, Macieja, Michała i tematu jakiego się podjęli: górniczego życia i pracy w czasie pandemii. Nie ulega wątpliwości, że czas w którym zmagamy się z wirusem Covid-19 i wszystkimi skutkami z tego wynikającymi, będzie miał ogromny wpływ nie tylko na światową gospodarkę, ale również na życie każdego z nas. Dlatego każda fotografia pokazująca ten trudny czas będzie dla przyszłych pokoleń bezcenna. Gratuluję Twórcom, ale też dziękuję za zrozumienie wagi i wsparcie podjętego przez nich tematu Zarządowi Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Wystawa oraz druk katalogu „Utrzymać oddech” na zawsze unieśmiertelnią ten czas zatrzymany na fotografiach, co dla historiografii regionu i kraju jest bezcenne. Dzięki nim będziemy mogli następnym pokoleniom wytłumaczyć świat który im zostawimy. Dziękuję.

Arkadiusz Gola

Utrzymany
oddech

Czas pandemii koronawirusa to czas wymuszający oddalanie się ludzi od siebie, trzymanie dystansu społecznego. Praca w górnictwie z samej swojej natury wymusza bliskość między osobami. Już sam zjazd pod ziemię zatłoczoną windą narzuca bezpośredni kontakt podróżujących górników. Trójka autorów: Aneta Czarnocka-Kanik, Maciej Kanik oraz Michał Kaczorek działając w przestrzeni kopalń Jastrzębskiej Spółki Węglowej, wykonała dokumentację pracy górników w tym niezwykłym czasie. Fotografie, które możemy oglądać w albumie oraz na wystawie przedstawiają górników nie tylko w sposób dynamiczny, tak jak do tego przywykliśmy, czyli podczas pracy w ścianie, przy transporcie albo przy przeróbce węgla. Wiele z tych fotografii pokazuje statyczne sytuacje, oczekiwanie na wykonanie testu, oczekiwanie na zjazd. Oglądając te zdjęcia czujemy jednak, że życie się nie zatrzymało, że trzeba za chwilę po wspomnianym oczekiwaniu rozpocząć męczącą pracę. Autorzy poruszają przez swój przekaz ważny problem jakim była wrogość skierowana wobec górników i innych grup zawodowych przez część społeczeństwa. Czas pandemii pokazał te ciemne strony ludzkiego charakteru. Na szczęście większość z nas jest gotowa zawsze, nawet w najcięższych warunkach, pomagać innym. Dowód tego stwierdzenia widzimy na zdjęciach osób pracujących w punktach wymazowych. Uważam, że wielki szacunek należy się wymienionym wyżej osobom pracującym w górnictwie i służbie zdrowia, a równie wielkie uznanie dla autorów wystawy „Utrzymać oddech”. Bez wątpienia te fotografie są ważnym dokumentem czasu, w którym jest nam dane żyć. Takie zdjęcia muszą powstawać.

Arkadiusz Ławrywianiec 2020
Image

Arkadiusz Ławrywianiec

Arkadiusz Ławrywianiec ur. 19.01.1967 w Opolu. Jest absolwentem Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Fotografią zajmuje od 1986 roku, kiedy to wykonał własnoręcznie pierwszą odbitkę. W latach 1994-2015 pracował w Dzienniku Zachodnim jako fotoreporter. Od 2016 roku współpracuje z Polską Agencją Fotografów Forum. Studiuje w Instytucie Twórczej Fotografii Uniwersytetu Śląskiego w Opawie (Czechy). Od 2009 uczy w Policealnej Szkole Fotograficznej Fotoedukacja w Katowicach. Od 2010 jest członkiem ZPAF. Od 2017 roku pełni funkcję Prezesa Zarządu Związku Polskich Artystów Fotografików Okręg Śląski, a zarazem jest członkiem Zarządu Głównego ZPAF. Autor i współautor wystaw w Polsce i za granicą (Francja, Czechy, Macedonia, Niemcy). W latach 2011 i 2013 był stypendystą Marszałka Województwa Śląskiego w dziedzinie kultury. W 2011 roku otrzymał Nagrodę Prezydenta Miasta Katowice w dziedzinie kultury. Jest pomysłodawcą cyklu wystaw międzynarodowych „OKO Ostrava-Katowice-Opava”. Prowadzi cykl autorskich spotkań pt. „Porozmawiajmy o…” w Galerii Katowice ZPAF Okręg Śląski. Jest współautorem reaktywowanego konkursu Śląska Fotografia Prasowa organizowanego prze Bibliotekę Śląską, w którym to konkursie w latach 2006, 2017, 2018 i 2019 był jurorem, a w 2020 roku przewodniczącym jury. W 2019 i 2020 roku był jurorem w Polskim Konkursie Fotografii Sportowej. Zajmuje się głównie reportażem i dokumentem fotograficznym. Jest autorem albumów fotograficznych Tajemnice pracowni i Kiduszin Nisuin

SJKF
JSW SA
Fundacja JSW
40 lat Porozumienia Jastrzębskiego
Olympus
Związek Polskich Artystów Fotografów

Projekt zrealizowany przez

Fundację JSW
oraz Stowarzyszenie Jastrzębski Klub Fotograficzny "Niezależni"

Autorzy zdjęć: 

Aneta Czarnocka-Kanik
Maciej Kanik
Michał Kaczorek

Kuratorzy projektu:

Arkadiusz Ławrywianiec
Arkadiusz Gola

Patronat:
Związek Polskich Artystów Fotografików Okręg Śląski
Współfinansowe ze środków Fundacji JSW

Składamy podziękowania dla:

Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A.
Fundacji JSW


Zastępcy prezesa zarządu ds. technicznych i operacyjnych, Prezesa Fundacji
dr inż. Artura Dyczko;

Agnieszki Barzyckiej, Magdaleny Szynal, Piotra Kijańskiego, Marcina Gawlasa
wszystkich pracowników JSW, którzy wspierali nas w realizacji projektu oraz bohaterów naszych fotografii 

firmy Olympus Polska Sp. z o.o. i Przemysława Jakubczyka za wsparcie sprzętowe.

Copyright © Stowarzyszenie Jastrzębski Klub Fotograficzny Niezależni 2024. All Rights Reserved.

Ahoj.pro - projektowanie stron i sklepów - serwis i pozycjonowanie Projekt i realizacja Ahoj.pro